Kutsal DağYaklaşık 1400 m ye kadar yükselen Beşparmak Küçük Asya`nın kutsal dağlarından biriydi. Her yönden görülebilen tepesi Tekerlekdağ`da neolitik çağdan (Yeni Taş Devri`nden) itibaren Anadolu iklim tanrısına tapınıldığı düşünülmektedir. Daha sonra bu tanrının yerini Eski Yunanların iklim tanrısı olan Zeus almıştır. Dahada öncesinde dağın tepesi çok eski bir taş ve yağmur kültünün merkeziymiş (1-3). Orta Çağ`a kadar kurak zamanlarda dağın tepesine kadar giderek dini alaylar düzenlenip yağmur duaları okunurmuş. Bu gelenek yakın zamana kadar da korunmuş.
İklim tanrısının yanı sıra, sayısız mağaranın bulunduğu Beşparmak dağlarından gelip Yunan mitolojisinde ay tanrıçası Selene`nin sevgilisi genç çoban ve avcı Endymion kılığında varlığını sürdüren yerel bir dağ tanrısına daha tapınılıyordu. Bu efsane antik cağdan yeni çağa kadar güzel sanatların popüler bir motifiydi (4-5).
İklim tanrısı ile dağ tanrısı Anadolu`da birbirine yakından bağlıdırlar (6). Kimi yerlerde birlikte tapınılıp zaman zaman eşleştirilmişlerdir bile.
1) Kuzey doğudan dağın tepesine, iklim tanrısının yerine bakış.
1
2
3
4
5
6